Symptomen schizofrenie

We hebben het over schizofrenie als iemand aan 2 of meer kenmerken voldoed van de DSM IV. Een langdurige psychose of meerdere psychosen waarbij je in de tussenliggende periodes niet goed functioneerd is ook een voorbeeld van een symptoom. Een psychose is een toestand waarbij het contact met de werkelijkheid van iemand ernstig is verstoord. Tijdens een psychose maken mensen een vreemde indruk op hun omgeving. Ze horen stemmen of ze zien dingen die er voor anderen niet zijn. Soms zijn ze er van overtuigd dat iemand ze achtervolgt. Mensen in een psychose leven in hun eigen werkelijkheid. Ze zijn in de war, deze indruk maken ze ook tegenover anderen.

Vaak noemen ze schizofrenie een ziekte. Een ziekte heeft specifieke oorzaken, symptomen, behandeling en beloop. Als je het bekijkt vanuit de ziekteleer heeft schizofrenie dit niet. Het is een verzameling van symptomen, die meerdere oorzaken kunnen hebben. Eigenlijk is het een syndroom.

 

Er zijn verschillende symptomen van schizofrenie, deze symptomen kan je onderverdelen in zes groepen. Je hebt positieve, negatieve, affectieve, manisch, depressie en cognitieve symptomen. Sommige van deze zes groepen hebben weer verschillende symptomen onder zich.

 

Als iemand schizofrenie heeft, hoeft het niet te zijn dat diegene last heeft van alle symptomen. Zelf merk je meestal niet dat je van deze symptomen last hebt. Pas als je met anderen communiceert wordt het duidelijk dat je eraan lijdt. Je krijgt bijvoorbeeld sneller ruzie of je bent ineens bang voor anderen. Positieve symptomen heten zo omdat je er iets bij krijgt. Je krijgt bijvoorbeeld hallucinaties of wanen. Bij negatieve symptomen gaat er iets weg, je neemt bijvoorbeeld geen initiatief meer om iets te doen, wat je anders wel zou doen. Zoals je familie te bezoeken.

 

• Positieve symptomen 

Bij positieve symptomen is er sprake van overdreven processen in de hersenen, met als gevolg ongeordende gedachten, wanen en hallucinaties.

 

De Psychose

Dit zijn de verschijnselen die horen bij een psychose.

Een psychose is een toestand waarbij het contact met de werkelijkheid van iemand ernstig verstoord is. Hun gevoel klopt niet met wat er in hun omgeving gebeurt.

Mensen maken een vreemde indruk op hun omgeving tijdens een psychose. Ze zien beelden of horen stemmen die er voor anderen niet zijn. Ze kunnen bijvoorbeeld opeens heel hard gaan huilen/lachen. Of iemand is ervan overtuigd dat hij wordt achtervolgd. In een psychose leeft men in hun eigen werkelijkheid.

Gedachten en waarnemingen koppelen ze aan gevoelens of gedragingen die er niet echt mee samenhangen. De informatie uit de wereld om hun heen dringt niet goed of helemaal niet door.

Ze kunnen de prikkels die ze binnen krijgen niet scheiden in belangrijk en onbelangrijke achtergrond informatie. Hierdoor raken hun hersenen overbelast omdat ze een overdosis aan prikkels/informatie te verwerken krijgen.

 

Als iemand een psychose heeft, kan er sprake zijn van schizofrenie, maar dit hoeft niet. Niet iedereen die een psychose doormaakt, heeft schizofrenie.

Een psychose kan verschillende oorzaken hebben. Het kan optreden na een moeilijke en uitputtende periode in het leven van iemand, ten gevolge van drugsgebruik, een depressie of bij mensen met een bipolaire stoornis. 

 

Hallucinatie

Een hallucinatie is een waarneming die in de hersenen ontstaat. Normaal gesproken zijn je hersenen actief op een bepaalde plek in de hersenen als ze bijvoorbeeld geluid waarnemen. Bij hallucineren is deze plek ook actief en word bijvoorbeeld een geluid dat niet bestaat, als echt geluid waargenomen.

Bij hallucinatie voel, hoor, ruik of zie je iets dat er eigenlijk niet is.  Het horen van stemmen en het zien van personen of dingen komen het meest voor bij schizofrenie. Deze persoon kan commentaar, advies of opdrachten geven. Soms voelt iemand van alles aan of in zijn lichaam, wat er niet is.

 

Wanen

Wanen zijn onware overtuigingen, er worden onware conclusies getrokken uit ware gebeurtenissen. Zo denken ze dat ze bijvoorbeeld worden afgeluisterd, dit is ook wel een paranoïde waan. Soms denken ze ook dat iemand ze gaat vergiftigen, dit is een identiteitswaan. Sommige denken dat ze bijvoorbeeld een god zijn of super krachten hebben, dit heet ook wel een betrekkingswaan. Als er bijvoorbeeld iets op de media word gezegd denken ze dat het een boodschap speciaal voor hun is.

 

Verward denken of desorganisatie

In een psychose zijn gedachten onsamenhangend en kan men deze niet goed sturen. Als je last hebt van verward denken dan trek je conclusies op dingen die niet waargebeurd zijn. Hierbij heb je een gebrek aan logisch nadenken. Je kan je gedachtes niet meer op een rijtje krijgen. In een gesprek snap je het verhaal ineens niet meer of je ratelt maar door. Dit uit zich door bijvoorbeeld rare gezichtsuitdrukkingen en lichaamsbewegingen.

 

Opgewondenheid

Je bent bijvoorbeeld snel geïrriteerd of je bent heel gespannen terwijl dat niet hoort.

 

Formele denkstoornissen

Bij formele denkstoornissen kunnen je hersenen veel te snel gaan of ineens veel te langzaam. Soms stoppen je hersenen ineens zonder dat je dat wilt. Dit heet onsamenhangend denken. Je krijgt ok last van concentratieproblemen. Zelfs als de andere symptomen zijn gestopt kun je nog steeds last hebben van concentratie problemen.

 

• Negatieve symptomen

Bij negatieve symptomen is er sprake van afwezigheid van emoties of emotionele oppervlakkigheid. Tussen de periodes van de psychosen functioneert iemand minder goed. Zowel sociaal als psychisch. Bepaalde vaardigheden of eigenschappen zijn er niet, die er wel zouden moeten zijn. Het zijn verschijnselen die ontbreken.

 

Gebrek aan emoties

Je hebt bijna geen emotionele reacties meer. Je hebt minder gezichtsuitdrukkingen, of je voelt je niet gelukkig en ook niet ongelukkig.

 

Gebrek aan gedrevenheid of initiatief

Je hebt geen motivatie meer om iets te gaan doen. Het grootste gedeelte van de dag lig je in bed. Vaak verwaarlozen ze hun werk en zichzelf

 

Depressief of sociaal teruggetrokken.

Je bent liever alleen dan dat je met anderen iets doet. Met hun vrienden en familie hebben ze minder contact.                                                                                                                                                 

 

Apathie

Je hebt het gevoel dat je van binnen helemaal leeg bent. Je hebt geen plannen om een keertje iets te doen.

 

Spontaan deelnemen aan een gesprek

Iets beslissen, aandacht of zich concentreren is lastig

vermogen om ergens plezier aan te beleven

 

• Cognitieve beperking

Cognitieve beperkingen zijn heel kenmerkend voor schizofrenie. Het begint met kleine tekorten in aandacht en in geheugen, dit kan je vergelijken met kinderen rond de acht jaar die dit ook hebben.

De verschillen nemen toe naarmate de eerste psychose nadert. Het verergert niet na het uitbreken van de symptomen.

Met cognitieve stoormissen bedoeld men het op een goede manier verwerken van informatie.

Dat gaat over de functies waarneming, aandacht, concentratie, oriëntatie, geheugen, taalgebruik en de vaardigheden. Er zullen problemen met dagelijkse activiteiten ontstaan als deze functies onvoldoende werken.

 

• Manie

Is een stemmingsstoornis die snel kan ontstaan. Kan vrolijk of prikkelbaar. Meer zelfvertrouwen, zelfverzekerd; Meer drang tot spreken, veel, snel en van de hak op de tak; Snelheid van denken neemt toe, racen van gedachten, er is geen samenhang meer. De activiteit neemt toe, je doet van alles, je maakt niets af. Je bent chaotisch en druk. Je praat over van alles en doet van alles en nog wat, je hebt zeer korte concentratie.

Je gaat risico’s nemen: geeft teveel geld uit, flirt, onveilige seks met wisselende partners, verzorgd zichzelf niet meer goed.

De remmen verdwijnen: spreekt vreemden aan, belt ’s nachts, is opdringerig en heeft seksuele impulsen; weinig slaap nodig, tot geen slaap, en gaat maar door.

 

• Depressie

De eerste verschijnselen van een depressie kunnen sterk van persoon tot persoon verschillen.

Er zijn altijd slaapproblemen, opgejaagd voelen, piekeren en je zorgen maken over dingen waar je normaal gesproken niet eens aan denkt.

Tilt zwaarder aan de dingen, het leven is niet meer sprankelend. Alles kost meer moeite, werk, huishouden en op visite gaan. Geen energie meer, geprikkeld, somber, concentreren verslechterd. Dagen duren eindeloos en ziet het niet meer zitten.

 

Somberheid

Het  is een bijna lichamelijk te voelen gedruktheid. Soms gaat het samen met een alles omvattende angst of met het gevoel dat er iets vreselijks gaat gebeuren.

 

Interesse verlies, niet meer kunnen genieten

Belangstelling voor allerlei zaken neemt af.

 

Lichamelijke onrust of remming

Men loopt voortdurend en handenwringend heen en weer, kan niet stil zitten en voelt zich opgejaagd. Daarnaast/tegelijkertijd kunnen er verschijnselen van lichamelijk en geestelijk vertraging optreden. (bewegen zich houterig en langzaam, mimiek vermindert).

 

Verminderde eetlust en gewichtsverlies

Je hebt ineens geen trek meer.

 

Gestoorde slaap

Inslaapproblemen, licht slapen, veel wakker, staat moeier op dan naar bed ging. Slaapt steeds korter.

 

• Affectieve symptomen

Affectief heeft betrekking op het gevoelsleven van iemand. Affect is gevoelsleven, de meeste mensen hebben affectieve relaties. Dit kun je vertalen als emotionele relaties.

Het zijn emotionele uitingen en waarneembare gedragingen voor andere mensen. Ze horen bij de psychomotorische opwinding/manie en depressie.

 

Soms heeft men het over schizo affectieve stoornis.

In de psychologie is hier nog weinig over bekend. Men weet nog niet of dit een een aparte aandoening is, of dat het een groep verschijnselen is die tussen schizofrenie en een manisch-depressieve stoornis (= bipolaire stoornis) in ligt. Er is nog weinig over bekend

Bij schizofrenie gaat het vooral om psychotische verschijnselen, het afvlakken van emoties en het functioneren dat minder wordt. Bij manisch depressieve stoornis gaat het vooral om de veranderde stemming. Hierbij kunnen psychotische verschijnselen wel voorkomen.

 

Met een schizo affectieve stoornis functioneert iemand tijdens de periodes waarin er geen sprake is van veranderde stemming, niet normaal. Degene is langdurig psychotisch, waarbij zich zo nu en dan ook een verhoogde of verlaagde stemming (manie of depressie) kan voordoen. Men heeft kenmerken van schizofrenie en van een stemmingsstoornis.

Bij iemand met een schizo-affectieve stoornis, gaat het functioneren wel achteruit, maar minder duidelijk dan bij schizofrenie, en meer dan bij stemmingsstoornissen.